Tariki ya 20 Kamena mu mateka y’intambara y’isi: Uko uyu munsi wabaye umuzingo w’amateka mu nyanja no ku butaka

Tariki ya 20 Kamena ni imwe mu minsi ifite igisobanuro gikomeye mu mateka y’Intambara ya Kabiri y’Isi (1939–1945). Kuri iyi tariki, mu bihe bitandukanye by’intambara, habaye ibikorwa bikomeye by’ubutwari, ibyemezo bya gisirikare bikomeye, n’intsinzi zagiye zihindura icyerekezo cy’urugamba.

Mu mwaka wa 1942, ingabo za Hitler zari zifite intego yo kwigarurira Tobruk, icyambu cy’ingenzi muri Libiya cyari cyabohojwe n’ingabo z’Ubwongereza n’iza Commonwealth. Ku ya 20 Kamena, ingabo za Axis (zari zigizwe n’Abadage n’Abataliyani) zagabye igitero cyihuse cyarangiye bafashe umujyi wa Tobruk ku munsi wakurikiyeho. Ibi byabaye ishyano rikomeye ku ngabo z’Abongereza, kuko byabaye nyuma y’amezi menshi barwana bashaka kurinda icyambu cyari icya ngombwa mu gutanga ibikoresho ku rugamba rwa Afrika y’Amajyaruguru. Iyi ntsinzi y’Abadage yatumye Rommel, umusirikare w’umuhanga uzwi nka “Inyenzi y’Afrika”, ashyirwa ku rwego rwo hejuru mu gisirikare cya Nazi.

Ariko si ku butaka gusa uyu munsi waranzwe n’intambara ikomeye. Mu mwaka wa 1944, tariki ya 20 Kamena yari umunsi wa kabiri w’intambara ikomeye mu Nyanja ya Pacific, izwi ku izina rya “Battle of the Philippine Sea.” Ni umwe mu mirwano ya gisirikare y’indege nini cyane yabaye mu mateka y’Isi. Ingabo z’Abanyamerika zari ziyobowe na Admiral Raymond Spruance, zahuye n’ingabo z’Abayapani mu rwego rwo kurinda ikirwa cya Marianas. Uyu munsi waranzwe n’iyicarubozo rikomeye ry’indege z’Abayapani, aho abarwanyi b’Abanyamerika baturutse ku bwato bw’intambara barangije indege zibarirwa mu magana mu gihe gito. Binyujijwe mu buhanga bw’ikoranabuhanga no gukoresha neza radar, abasirikare b’Abanyamerika barashe indege z’Abayapani zitarabageraho, bituma iyi ntambara izwi nka “The Great Marianas Turkey Shoot” kubera uburyo Abayapani barashwe mu buryo bworoshye nk’inkoko mu kibuti.

Naho mu Burayi, igisirikare cya Leta Zunze Ubumwe z’Abasoviyeti cyari kimaze gutangiza ibitero bikomeye kuri Finland mu rwego rwo kubagoboka no gukuraho igitutu cy’intambara cyari gikomeje kwiyongera mu gace ka Karelia. Kuri iyi tariki, icyiswe “Vyborg–Petrozavodsk Offensive” cyari kimaze gutangira, kigamije gusubiza Finland inyuma mu bufatanye bwayo n’Abadage no kwigarurira ibice yari yarambuwe n’iyo ntambara. Tariki ya 20 Kamena rero yabaye umunsi wuzuyemo inkubiri zitandukanye mu ntambara y’Isi. Ku butaka bwa Afurika, mu nyanja za Pacific, no mu misozi y’i Burayi, imirwano yarakajije umurego, igaragaza ko icyiciro cya nyuma cy’intambara cyari kirimo gutangira. Iyi tariki iracyibukwa nk’inkingi y’ingenzi mu mateka ya gisirikare n’ingaruka zabaye ku bihugu byinshi ku isi

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *